Innocenci
III 
Simon de Montfòrt
Arnaud Almaric
Gregòri IX
Talleyrand
Jules Ferry
Jacques Chirac
INNOCENCI III
Innocenci
III nasquèt a Gavignano, en Itàlia, en 1161 e
se
moriguèt a Perusa en 1216. Son nom vertadièr
èra
Lotario dei Conti di Segni. L'elegiguèron papa lo 8 de
genièr de 1198. Sas dètz-e-uèch
annadas de règne
illustran perfièchament lo poder absolut del papat dins los
afars politics e religioses de l'Euròpa medievala.
Fèrmament opausat a tot çò qu'èra pas son idèa de l'esperitualitat, foguèt un defensor afric de la glèisa catolica e combatèt los pretenduts eretics d'aquel temps. Los daissava causir de renegar lor fe o d'èsser executats per la glòria de Dieu. Es aital qu'ordenèt lo genocidi dels maniquèus e la crosada contra los catars (1209-29), que costèt lor vida a milanta occitans. Un dels primièrs chaples de l'expedicion punitiva se debanèt lo 22 de julhet de 1209 a Besièrs: 20,000 personas trobèron la mòrt al sac de la ciutat mediterranèa, que brutlèt pendent dos jorns.
SIMON DE MONTFÒRT
Simon
IV de Montfòrt, dich lo Fòrt, cinquen
comte de Leicester, en
Anglatèrra, nasquèt en 1160 e defuntèt
a Tolosa lo
25 de junh de 1218.
A l'edat de quaranta uèch ans, foguèt lo lidèr militar de las tropas francesas contra los "eretics" catars. Se figuèt vescomte de Besièrs e Carcassona aprèp lor sac e lo masèl de lors estatjants a l'estiu de 1209. Li balhèron lo territòri conquistat, es a dire panat a Raimon VI de Tolosa. Aviá la reputacion d'èsser extrèmament crudèl e despietadós: fasiá pas mòla. Li disián un traite sevèr e de marrida fe. Plan religiós e ortodòx, èra l'aliat fidèl dels dominicans. Triomfèt sus Raimon a Castelnòu d'Arri en 1212. Ganhèt la batalha de Murèth fàcia a Pèire d'Aragon (1213). Venguèt mèstre de Tolosa e Narbona dos ans pus tard. Mas mai al tombar d'Occitània, contunhèt la guèrra per son pròpri compte. Se batèt a Nimes fins en 1217 quand Provença se rebellèt e lo filh de Raimon dintrèt a Tolosa. Simon de Montfòrt se moriguèt al sètge de la capitala occitana, tocat fatalament pel bolet d'una catapulta catara accionada per femnas.
ARNAUD ALMARIC
Arnaud Almaric foguèt l'abat de Poblet, de la Selva e de Cîteaux, en Borgonha (1200-12), e finalament l'arquevesque de Narbona, que n'èra duc, entrò a sa mòrt en 1225. Foguèt tanben lo legat del papa Innocenci III pendent la crosada contra los catars. Al cap de l'armada qu'assetjèt Besièrs en julhet de 1209, auriá respondut a un soldat que li demandava coma diferenciar un eretic d'un inocent: ʻʻCædite eos! Novit enim Dominus qui sunt eius,ʼʼ que se pòt revirar atal: ʻʻTuatz-los totes e Dieu reconeisserà los seus!ʼʼ Ne matèron unes vint mila.
GREGÒRI IX
Gregòri
IX nasquèt dins la vila italiana d'Anagni en 1143 e
defuntèt a Roma en 1241. Venguèt papa en 1227.
Son nom
de baptisme èra Ugolino di Conti. Èra lo nebot
d'Innocenci III e contunhèt amb fòrça
zèl
l'òbra destruseira de son oncle contra los que refusavan
l'autoritat de la glèisa catolica.
Balhèt los quatre pès blancs a l'Inquisicion papala qu'el fondèt a Tolosa en novembre de 1229 contra los pretenduts eretics e apostatas, especialament los catars d'Occitània e los waldeses transalpencs. Una campanha sanguinària comencèt pauc aprèp. Tot catar èra condemnat al lenhièr, mòrt o viu: mai desenterrèron los còsses per los brutlar. La resisténcia finiguèt qu'assetjèron plan de ciutats e de castèls isolats abans de'n cremar los estatjants. La fortalesa pus granda, a Pèirapertusa, tombèt en 1240. Dètz mila soldats franceses envasiguèron Montsegur en març de 1244, aprèp nòu meses de sètge. Brandèron amassa dos cents vint presonièrs que refusavan de se convertir. Dins los jorns que precediguèron la rendicion, dison que qualques uns capitèron de s'escapar amb un còfre misteriós. Òm pensa que poiriá se tractar del tresaur de la glèisa catara, de libres sacrats del culte e benlèu tanben del famós sant graal. L'ultim fortin d'Occitània, lo capturèron en 1321, ochanta ans aprèp lo decès de Gregòri IX.
TALLEYRAND
Charles
Maurice de Talleyrand-Périgord nasquèt lo 2 de
febrièr de 1754 a París e lai defuntèt
lo 17 de mai
de 1838. Foguèt l'enemic de las lengas vernacularas de
França.
Dins una França ont i aviá onze milions de francofòns, tres milions de bilingües, sièis milions que parlavan un pauc de francés e un autre sièis que lo sabián pas ges (1790), e aprèp dos ans de revirar lo mendre document oficial en totas las lengas de la Republica, Talleyrand prenguèt la decision d'eliminar per darrièr còp los trenta pateses del territòri. Segon el, ʻʻla lenga de la constitucion e de las leis i serà ensenhada a totes; e aquel fum de dialèctes corromputs, ultima rèsta de la feudalitat, serà forçada de desaparéisser; l'exigís la necessitat de las causasʼʼ (1791). Cal dire que la propaganda per la revolucion dins las provincias del reialme, l'avián facha tanben en breton, en normand, en picard, en occitan e dins totas las lengas localas. A partir del rapòrt de Talleyrand davant la Constituenta, la Republica quitèt d'èsser la dels franceses e òc la del francés. Son estrategia passèt per un decret sus l'escòla primària d'Estat que lo ròtle n'èra d'aprene ʻʻa parlar, legir e escriure la lenga francesaʼʼ (21 d'octobre de 1793). Jol pretèxt de remplaçar lo latin per la votz del pòble, la vertat es qu'ensajèron d'eradicar los idiomas qu'èran pas lo de París e de l'elèit parisenc. Aqueste abús de fisança caracterizat foguèt la causa de çò qu'òm apela al temps que sèm la terror lingüistica: l'exemple mai impressionant n'es que proïbiguèron tot usatge de l'alemand per carrièras en Alsàcia, qu'èra ja plan germanofòna. Per sòbras, dobriguèron una escòla en francés dins cada comuna e i mandèron per decret (1794) de mèstres francofòns. Aquesta politica de centralisacion e de mesprètz de la diversitat culturala nacionala, i se son malaürosament atenguts fins al jorn d'auèi.
JULES FERRY
Jules
François Camille Ferry nasquèt a
Saint-Dié-des-Vosges, en
Vòges, lo 5 d'abril de 1832 e foguèt assassinat per un desequilibrat lo 17 de març
de 1893.
Fidèl a sos prejutjats racials e a sos ideals colonizaires, organizèt un vertadièr genocidi cultural en fòrabandissent completament e legalament l'usatge del patés a l'escòla. Çò diguèt: ʻʻI a un drech per las raças superioras perque i a tanben un dever per elas: an lo dever de civilizar las raças inferiorasʼʼ (28 de julhet de 1885). Aquelas leis (1880-2) s'acompanhavan de sanccions en contra dels mèstres reguitnaires e d'escarnis umiliants pels escolans desobesissents. Per exemple, tot dròlle dessobtat a parlar occitan o breton, lo forçavan a portar al còl una mena de campaneta, de fèrre o d'esclòp. Per se'n desfar, li caliá denonciar un companh colpable de la meteissa fauta. A vegadas, lo mainatge èra carpanhat o picat sul cuol en public per son regent. Es aital que los enfants de las províncias francesas aprenguèron a aver vergonha de lor lenga mairala e a se sentir d'estrangièrs dins lo quite país.
JACQUES CHIRAC
Jacques
René Chirac nasquèt a París
lo 29 de novembre de 1932 e foguèt lo president de
França de 1995 a 2007. Campion
del mond del virar sa vèsta, e en paucas annadas al cap de
l'Estat,
Chirac aurà daissat lo pòble francés
mai paure que
jamai; en revenge, aurà facha la borgesiá encara
mai
rica. Cal remarcar que multipliquèt lo budgèt de
l'Élysée per 963,75% respècte a
François
Mitterrand, que l'aviá pas augmentat que de 40% per
rapòrt a Charles de Gaulle, 34 ans pus
lèu.
L'òme que se targava d'èsser lo ʻʻbarri contra lo racisme e la xenofòbiaʼʼ (5 de mai de 2002) declarava pasmens lo 19 de junh 1991: ʻʻEs vertat qu'aver d'espanhòls, de poloneses e de portugueses trabalhant en çò nòstre pausa mens de problèmas qu'aver de musulmans e de negres [...] Cossí voletz que lo trabalhador francés que trabalha amb sa femna per se ganhar unes quinze mila francs, al veire sul nivèl al costat de son immòble obrièr una familha plan nombrosa amb un paire, tres o quatre esposas e unes vint dròlles, que recep cinquanta mila francs de prestacions socialas sens naturalament trabalhar... s'apondètz lo bruch e la pudecina, è ben! lo trabalhador francés sul nivèl ven fòl. E aquò's pas racista de dire...ʼʼ Aquel òme qu'exigissiá dels païses candidats a la dintrada dins l'Union europèa que signèssen la Carta de las lengas regionalas o minoritàrias (1995), ça que la sempre refusèt que França o faguèsse! La ratificacion d'aqueste document auriá implicada la reconeissença immediata e oficiala dels autres nòu idiòmas de l'Exagòn e mai dels creòls d'otramar, e l'emendament de l'article 2 de la Constitucion del 4 d'octobre de 1958 que ditz que ʻʻlo francés es l'unica lenga de la Republica.ʼʼ Cal pas oblidar qu'Occitània, per exemple, es la minoritat mai granda d'Euròpa e ocupa lo tèrç del territòri tricolòr, e qu'a l'encontrari dels autres païses europencs, França contunha insolentament d'ignorar sas pròprias nacions.
Simon de Montfòrt
Arnaud Almaric
Gregòri IX
Talleyrand
Jules Ferry
Jacques Chirac
INNOCENCI III
Innocenci
III nasquèt a Gavignano, en Itàlia, en 1161 e
se
moriguèt a Perusa en 1216. Son nom vertadièr
èra
Lotario dei Conti di Segni. L'elegiguèron papa lo 8 de
genièr de 1198. Sas dètz-e-uèch
annadas de règne
illustran perfièchament lo poder absolut del papat dins los
afars politics e religioses de l'Euròpa medievala.Fèrmament opausat a tot çò qu'èra pas son idèa de l'esperitualitat, foguèt un defensor afric de la glèisa catolica e combatèt los pretenduts eretics d'aquel temps. Los daissava causir de renegar lor fe o d'èsser executats per la glòria de Dieu. Es aital qu'ordenèt lo genocidi dels maniquèus e la crosada contra los catars (1209-29), que costèt lor vida a milanta occitans. Un dels primièrs chaples de l'expedicion punitiva se debanèt lo 22 de julhet de 1209 a Besièrs: 20,000 personas trobèron la mòrt al sac de la ciutat mediterranèa, que brutlèt pendent dos jorns.
SIMON DE MONTFÒRT
Simon
IV de Montfòrt, dich lo Fòrt, cinquen
comte de Leicester, en
Anglatèrra, nasquèt en 1160 e defuntèt
a Tolosa lo
25 de junh de 1218. A l'edat de quaranta uèch ans, foguèt lo lidèr militar de las tropas francesas contra los "eretics" catars. Se figuèt vescomte de Besièrs e Carcassona aprèp lor sac e lo masèl de lors estatjants a l'estiu de 1209. Li balhèron lo territòri conquistat, es a dire panat a Raimon VI de Tolosa. Aviá la reputacion d'èsser extrèmament crudèl e despietadós: fasiá pas mòla. Li disián un traite sevèr e de marrida fe. Plan religiós e ortodòx, èra l'aliat fidèl dels dominicans. Triomfèt sus Raimon a Castelnòu d'Arri en 1212. Ganhèt la batalha de Murèth fàcia a Pèire d'Aragon (1213). Venguèt mèstre de Tolosa e Narbona dos ans pus tard. Mas mai al tombar d'Occitània, contunhèt la guèrra per son pròpri compte. Se batèt a Nimes fins en 1217 quand Provença se rebellèt e lo filh de Raimon dintrèt a Tolosa. Simon de Montfòrt se moriguèt al sètge de la capitala occitana, tocat fatalament pel bolet d'una catapulta catara accionada per femnas.
ARNAUD ALMARIC
Arnaud Almaric foguèt l'abat de Poblet, de la Selva e de Cîteaux, en Borgonha (1200-12), e finalament l'arquevesque de Narbona, que n'èra duc, entrò a sa mòrt en 1225. Foguèt tanben lo legat del papa Innocenci III pendent la crosada contra los catars. Al cap de l'armada qu'assetjèt Besièrs en julhet de 1209, auriá respondut a un soldat que li demandava coma diferenciar un eretic d'un inocent: ʻʻCædite eos! Novit enim Dominus qui sunt eius,ʼʼ que se pòt revirar atal: ʻʻTuatz-los totes e Dieu reconeisserà los seus!ʼʼ Ne matèron unes vint mila.
GREGÒRI IX
Gregòri
IX nasquèt dins la vila italiana d'Anagni en 1143 e
defuntèt a Roma en 1241. Venguèt papa en 1227.
Son nom
de baptisme èra Ugolino di Conti. Èra lo nebot
d'Innocenci III e contunhèt amb fòrça
zèl
l'òbra destruseira de son oncle contra los que refusavan
l'autoritat de la glèisa catolica.Balhèt los quatre pès blancs a l'Inquisicion papala qu'el fondèt a Tolosa en novembre de 1229 contra los pretenduts eretics e apostatas, especialament los catars d'Occitània e los waldeses transalpencs. Una campanha sanguinària comencèt pauc aprèp. Tot catar èra condemnat al lenhièr, mòrt o viu: mai desenterrèron los còsses per los brutlar. La resisténcia finiguèt qu'assetjèron plan de ciutats e de castèls isolats abans de'n cremar los estatjants. La fortalesa pus granda, a Pèirapertusa, tombèt en 1240. Dètz mila soldats franceses envasiguèron Montsegur en març de 1244, aprèp nòu meses de sètge. Brandèron amassa dos cents vint presonièrs que refusavan de se convertir. Dins los jorns que precediguèron la rendicion, dison que qualques uns capitèron de s'escapar amb un còfre misteriós. Òm pensa que poiriá se tractar del tresaur de la glèisa catara, de libres sacrats del culte e benlèu tanben del famós sant graal. L'ultim fortin d'Occitània, lo capturèron en 1321, ochanta ans aprèp lo decès de Gregòri IX.
TALLEYRAND
Charles
Maurice de Talleyrand-Périgord nasquèt lo 2 de
febrièr de 1754 a París e lai defuntèt
lo 17 de mai
de 1838. Foguèt l'enemic de las lengas vernacularas de
França.Dins una França ont i aviá onze milions de francofòns, tres milions de bilingües, sièis milions que parlavan un pauc de francés e un autre sièis que lo sabián pas ges (1790), e aprèp dos ans de revirar lo mendre document oficial en totas las lengas de la Republica, Talleyrand prenguèt la decision d'eliminar per darrièr còp los trenta pateses del territòri. Segon el, ʻʻla lenga de la constitucion e de las leis i serà ensenhada a totes; e aquel fum de dialèctes corromputs, ultima rèsta de la feudalitat, serà forçada de desaparéisser; l'exigís la necessitat de las causasʼʼ (1791). Cal dire que la propaganda per la revolucion dins las provincias del reialme, l'avián facha tanben en breton, en normand, en picard, en occitan e dins totas las lengas localas. A partir del rapòrt de Talleyrand davant la Constituenta, la Republica quitèt d'èsser la dels franceses e òc la del francés. Son estrategia passèt per un decret sus l'escòla primària d'Estat que lo ròtle n'èra d'aprene ʻʻa parlar, legir e escriure la lenga francesaʼʼ (21 d'octobre de 1793). Jol pretèxt de remplaçar lo latin per la votz del pòble, la vertat es qu'ensajèron d'eradicar los idiomas qu'èran pas lo de París e de l'elèit parisenc. Aqueste abús de fisança caracterizat foguèt la causa de çò qu'òm apela al temps que sèm la terror lingüistica: l'exemple mai impressionant n'es que proïbiguèron tot usatge de l'alemand per carrièras en Alsàcia, qu'èra ja plan germanofòna. Per sòbras, dobriguèron una escòla en francés dins cada comuna e i mandèron per decret (1794) de mèstres francofòns. Aquesta politica de centralisacion e de mesprètz de la diversitat culturala nacionala, i se son malaürosament atenguts fins al jorn d'auèi.
JULES FERRY
Jules
François Camille Ferry nasquèt a
Saint-Dié-des-Vosges, en
Vòges, lo 5 d'abril de 1832 e foguèt assassinat per un desequilibrat lo 17 de març
de 1893.Fidèl a sos prejutjats racials e a sos ideals colonizaires, organizèt un vertadièr genocidi cultural en fòrabandissent completament e legalament l'usatge del patés a l'escòla. Çò diguèt: ʻʻI a un drech per las raças superioras perque i a tanben un dever per elas: an lo dever de civilizar las raças inferiorasʼʼ (28 de julhet de 1885). Aquelas leis (1880-2) s'acompanhavan de sanccions en contra dels mèstres reguitnaires e d'escarnis umiliants pels escolans desobesissents. Per exemple, tot dròlle dessobtat a parlar occitan o breton, lo forçavan a portar al còl una mena de campaneta, de fèrre o d'esclòp. Per se'n desfar, li caliá denonciar un companh colpable de la meteissa fauta. A vegadas, lo mainatge èra carpanhat o picat sul cuol en public per son regent. Es aital que los enfants de las províncias francesas aprenguèron a aver vergonha de lor lenga mairala e a se sentir d'estrangièrs dins lo quite país.
JACQUES CHIRAC
Jacques
René Chirac nasquèt a París
lo 29 de novembre de 1932 e foguèt lo president de
França de 1995 a 2007. Campion
del mond del virar sa vèsta, e en paucas annadas al cap de
l'Estat,
Chirac aurà daissat lo pòble francés
mai paure que
jamai; en revenge, aurà facha la borgesiá encara
mai
rica. Cal remarcar que multipliquèt lo budgèt de
l'Élysée per 963,75% respècte a
François
Mitterrand, que l'aviá pas augmentat que de 40% per
rapòrt a Charles de Gaulle, 34 ans pus
lèu.L'òme que se targava d'èsser lo ʻʻbarri contra lo racisme e la xenofòbiaʼʼ (5 de mai de 2002) declarava pasmens lo 19 de junh 1991: ʻʻEs vertat qu'aver d'espanhòls, de poloneses e de portugueses trabalhant en çò nòstre pausa mens de problèmas qu'aver de musulmans e de negres [...] Cossí voletz que lo trabalhador francés que trabalha amb sa femna per se ganhar unes quinze mila francs, al veire sul nivèl al costat de son immòble obrièr una familha plan nombrosa amb un paire, tres o quatre esposas e unes vint dròlles, que recep cinquanta mila francs de prestacions socialas sens naturalament trabalhar... s'apondètz lo bruch e la pudecina, è ben! lo trabalhador francés sul nivèl ven fòl. E aquò's pas racista de dire...ʼʼ Aquel òme qu'exigissiá dels païses candidats a la dintrada dins l'Union europèa que signèssen la Carta de las lengas regionalas o minoritàrias (1995), ça que la sempre refusèt que França o faguèsse! La ratificacion d'aqueste document auriá implicada la reconeissença immediata e oficiala dels autres nòu idiòmas de l'Exagòn e mai dels creòls d'otramar, e l'emendament de l'article 2 de la Constitucion del 4 d'octobre de 1958 que ditz que ʻʻlo francés es l'unica lenga de la Republica.ʼʼ Cal pas oblidar qu'Occitània, per exemple, es la minoritat mai granda d'Euròpa e ocupa lo tèrç del territòri tricolòr, e qu'a l'encontrari dels autres païses europencs, França contunha insolentament d'ignorar sas pròprias nacions.