Joan
Barcelo
5 DE
GENIÈR
DE 2009 |
LAS
MELHORAS NHÒRLAS DEL MOND |
I
a qualque temps,
l'universitat britanica d'Hertfordshire menèt un estudi per saber quina
èra la nhòrla
mai universalament amusarèla del mond — bèlga,
alemand
emai anglofòn, çò vòl
dire. La melhora doncas es americana. Aicí-la: Dos caçaires de
Nòva
Jersey son pel bòsc quand un d'eles tomba per
tèrra. Sembla de bufar
pas, a los uèlhs tresvirats. L'autre sasís
lo portable e sona los
servicis de secors. Çò conta desalenat
a l'operador: "Mon amic es mòrt!
De qué me cal far?" L'operador li
respond calmament: "Estatz suau. Vos
ajudarai. D'abòrd, assegurem-nos qu'es
mòrt." I a un silenci, e puèi
s'ausís un còp de fuòc. La votz de l'òme torna a la linha e demanda:
"Va plan.
Ara qué?" La melhora anglesa es aquesta: Dos tipes son seguts
al taulièr
d'un bar. Lo primièr se met a tractar lo segond de
tot.
S'escridassa:
"Ai tronchada ta maire!" Lo
monde
se calan
per veire çò
que l'autre bogre li va respondre. Mas lo
primièr insistís: "Ai viechada
ta maire!" Fin finala, l'autre obrís la
boca e fa: "Siás pete coma un cunh, papa. Ganha
l'ostal!" La melhora d'Escòcia es tan brèva coma
ilaranta: Vòli morir tranquil en dormissent coma mon papeta.
Pas en
bramant
d'espavent
coma sos passatgièrs! La melhora de l'Irlanda del
Nòrd: Un mètge ditz a son pacient: "Ai
una marrida
nòva mai
una
pièger.
— Ma fe, quina es la marrida? — Avètz vint-e-quatre oras de
viure. — Ai mon Dieu! i a quicòm de pièger?" Lo mètge li retorquís:
"Òc, vos cèrqui dempuèi ièr."
AMB
CAROLINE, MA SÒRRE D'IRLANDA |
4 DE
GENIÈR
DE 2009 |
REVOILÀ
MA CARO! |
A, la magia de l'internet...
Amb un sol clic de la mirga, se pòdon tornar
trobar d'amics d'abans.
Maldespièch
de tot çò que nos fot la vida en l'aire aquestes
jorns coma l'ecologia, la finança e maitas
causas, cal confessar que
vivèm dins un mond nonparièr. Es possible de
conéisser de gents de
l'autre costat de la planeta sens bolegar
de davant son ordinador. Uèi
ai agut lo gaug immens de reveire, per
aital dire, una companha de
quand restavi
en Irlanda, dins la bona vila de Naas, ont ela fasiá la
filha al par e ieu trabalhavi dins una usina de noiridura industriala.
Aviam perdut lo contacte a l'acabar son contracte d'una
annada. Amb ela
e Sophie, nos rescontràvem mai d'un còp
per setmana dins un salon de tè
lo matin per prene un cafè amb tòstas
e pastissons daneses, e dins un
dels tantes
pubs de la ciutat per beure un irish coma sonque
lai los
sabon far. Conversàvem de la pluèja e del solelh, risiam coma
d'enfants, èrem una frairada recompausada
a l'estrangièr, tres
franceses del sang d'Arpitània, de Bretanha e d'Occitània. Quin temps
senhat!
Es aquò qu'ara me defauta. L'espontaneïtat, lo simplitge dels
sentiments, lo buf dels còrs. La primièra d'elas
aviá un amorós al país
e la segonda aviá daissat tombat lo seu mentre que ieu me mudavi de
mistòias
coma de camisas. Ça que la, la jòia e la bravesa
nos unissián.
Quand anàvem per carrièras en braceta, macarèl,
èri lo rei del petròli!
3 DE
GENIÈR
DE 2009 |
LEGIR |
Soi
un fan de libres e m'es
avís
que totes tanben se deurián manjar una ponhada
de paginas cada
nuèch abans d'anar al lièch. Mas atencion: pas quines que sián
escriches! Un classic de la literatura coma un Stendhal, un
Shakespeare, un Kafka, un James Joyce o mai un Buzzati. Qualqu'un que
ditz quicòm.
Per ieu, coma o pròvan mon tatoatge a l'espatla,
podriái pas viure sens Victor Hugo, l'autor mai
universal e prigond que i a. Se deman lo
batèl embriac de mon
existéncia s'engravèsse sus una illa
desèrta — per pauc que ne demòre
una endacòm,— cresi que me caldriá
"Les Misérables" e "Les
Contemplations" per me'n sortir. Me passariái mai lèu
de carn que
d'entendre aquel barbut me mormolhar a l'aurelha que "la
pensada es lo
labor de l'intelligéncia que la soscada
n'es la voluptat"... Pr'aquò
soi pas totjorn estat un amator de las letras. Pus
jove, l'unica causa
que compreniái èran las revistas de fotbòl e de veituras... e las de
las laissas
d'ennaut quand i capitavi de metre la man
dessús! Mas
d'art, pas jamai! Envèrs de far las fichas de
lectura a l'escòla,
legissiái la debuta e la fin d'una òbra
emai qualques mots al bèl mièg
e m'imaginavi la rèsta en oblidant pas de mencionar los personatges e
çò que ne tractavan sus la tampa de darrièr. Ja que lo
francés, en
particular l'ortografia, èra mon ponch fòrt, es verai que m'èra
pas de mal enganar los mèstres. Comentèri
quitament
l'evangèli! E
volètz saber? Sempre aviái d'excellentas nòtas!
LA
PICHÒTA ZOË, QU'ES LA PUS GENTA E BRAVA DE LAS CALANDRONAS BEARNESAS! |
2 DE
GENIÈR
DE 2009 |
BON
ANIVERSARI! |
Al mes de mai passat,
respondèri enfin a un messatge que qualqu'una m'aviá daissada i a bèl
brieu sus ma
pagina del YouTube. Veniá d'una polonesa catalanofòna que s'interessava
a la civilizacion occitana e que li èran agradadas las mias vidèos
reivendicativas sul sicut. Es verai que de temps
en temps me demandan
conselh a prepaus de la lenga o del país e tot ben qu'aja pas gaire
mai
léser
de satisfar lo monde, ensagi de me mostrar polit
e d'escriure un
quicomet
a cadun d'eles. Es aquò que faguèri amb ela mas ça
que la, ja
que sos imèls èran comols de bona umor e qu'òm a pas
jamai tròp de
solelhada dins la vida, nos prenguèrem al jòc e mai d'un còp
per
setmana nos envièrem letras electronicas qu'avián pas pus
res a veire
amb çò que nos aviá jonches al començament, a saber l'astre
del parlar
trobadorenc. Fòrça lèu, nos descobriguèrem una rampelada
de ponches
comuns e nos contèrem nòstras aventuras amorosas e d'unes de nòstres
secrets mai intims. Nos botèrem a s'espandir
subre nòstras jòias,
nòstras paurs, nòstras tèmas, nòstras amusarèlas
e nòstres plans per
l'avenidor. Entre autres, lo nòstre amor per l'Irlanda e l'Escòcia nos
unís: ambedós nos carram dels plasers simples que
l'argent qu'avèm pas
poiriá pas ges ofrir als mai rics. Volontam
la
natura, la cultura, la lectura, l'escritura, l'aventura e la
màger part de çò en "-tura"! Soi aürós
de la conéisser qu'es de primièra.
Uèi es son cap d'an: bon aniversari,
Asia!
1109
PRENOMS OCCITANS: LA LISTA MAI GRANDA DE L'INTERNET, ES AICÍ QUE SE
TRÒBA!
|
1ÈR
DE GENIÈR
DE 2009 |
PRIMIÈR
JORN DE L'ANNADA |
I
sèm! L'an nòu ven de començar que ja tot lo monde
a de projèctes plen
lo cap
e de bonas resolucions coma quitar de fumar o se trobar
qualqu'un de seriós per se passar l'existéncia ambé. A, la doça
innocéncia
dels primièrs de genièr... Per far petar
aquela polida
botiòla
de
sabon, vos podriái parlar del nombre recòrd de trenta cinc mila
policièrs requisicionats exprès per la nuechada del reganhon
per mon
car e grand amic e pasmens president Nicolas
Sárközy — mentre qu'el
aviá ja gravats sos vòts als franceses,— per tal
d'empachar la racalha
de cremar
las veituras de ciutadans onèstes e bandats
a la clau.
Resulta? A la plaça dels tres cents setanta dos veïculs incendiats del
darrièr còp,
aqueles paucvals ne brutlèron
quatre cents quaranta cinc,
es a dire un brave vint del cent de mai. Òc, vos
podriái enumerar las
colhonadas
del petit òme que s'imaginava a la tèsta d'Euròpa un autre sièis
meses e pus encara, mas m'agrada mai de metre en avant lo
sens agut de
l'espectacle de la natura meteissa e la sia poesia
encantarèla que
n'apren pus sus l'incoeréncia intrinsèca del racisme que los discorses
mai enfuocats
dels nanets mai
ambicioses del mond. Seguètz mon agach...
Òc, quina o quin que siá, que n'i aja o pas, Dieu fa plan las causas.
Per la segonda vetz, un coble mixt d'angleses del sud de l'illa ven
d'aver de bessonas. E tanben per la
segonda vetz, sèt ans aprèp,
aquestas son respectivament blanca e negra. La vida es bèla, pas verai?
NOVETAT:
ARA PODÈTZ FAR
MOTS EN CROTZ EN OCCITAN SUS AQUESTE SITE!
|